[WRAP]http://www.hoinhap.com.vn/cnhn/upload/webnews/Viet-Nhat1.jpg[/WRAP]Từ đầu thập niên 1990 đến nay, Nhật Bản đã nổi bật lên ở vị trí bạn hàng, thị trường lớn nhất của Việt Nam. Đáng lưu ý, nếu không kể các năm 1999, 2000 và 2002 thì kim ngạch xuất khẩu hàng năm của Việt Nam sang Nhật đã luôn tăng trưởng với tốc độ cao, trung bình gần 24% và Việt Nam chủ yếu đã là nước xuất siêu sang Nhật Bản.


Chỉ tính riêng hai năm gần đây, số liệu đã cho thấy năm 2004, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả hai nước đạt 7,05 tỷ USD, trong đó kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật Bản đạt khoảng 3,79 tỷ USD, tăng rất cao 30,2% so với năm 2003. Đến năm 2005 vừa qua, theo số liệu mới nhất của Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đã đạt gần 8,2 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu sang Nhật 4,56 tỷ USD, tăng trên 20% và nhập khẩu từ Nhật 3,6 tỷ USD, tăng 11,7% so với năm 2004.

Có sự phát triển khả quan trên là do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phải kể đến nguyên nhân cơ bản nhất đó là quan hệ thương mại Việt - Nhật từ nhiều năm qua đã được dựa trên cơ sở quan trọng là sự đồng thuận về lợi ích kinh tế trao đổi song phương giữa hai nước. Trong số các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật Bản, tôm đông lạnh là mặt hàng đang có nhiều lợi thế. Từ năm 2004 đến nay, tôm đông lạnh đã là mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam vươn lên vị trí thứ nhất, vượt qua Indonesia là đối thủ đã nhiều năm chiếm lĩnh thị trường Nhật Bản về mặt hàng này, với kim ngạch xuất khẩu hàng năm khoảng 500 triệu USD, chiếm khoảng 23% thị phần tôm đông lạnh nhập khẩu của Nhật Bản.

Đồ gỗ xuất khẩu của ta vào thị trường Nhật Bản cũng đang là mặt hàng được bạn ưa thích, có xu hướng tăng nhanh, năm 2005 đã vượt qua Thái Lan, vươn từ vị trí thứ tư lên vị trí thứ ba, chiếm 8% về thị phần ở Nhật Bản, sau Trung Quốc và Đài Loan. Nếu năm 2000, kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ Việt Nam sang Nhật Bản mới đạt 85 triệu USD, thì đến năm 2004 đã đạt 152,3 triệu USD, và 9 tháng đầu năm 2005 đạt 127 triệu USD, tăng 117% so với cùng kỳ năm 2004.

Với đà phát triển trên, dự kiến kim ngạch xuất nhập khẩu Việt-Nhật có thể đạt tới 10 tỷ USD đã trở thành mục tiêu phấn đấu cao nhất của các doanh nghiệp XNK Việt - Nhật trong năm 2006.

Các nhà kinh tế và hoạch định chính sách thương mại của cả hai nước đều đã thống nhất trong thời gian tới, để đẩy mạnh hơn nữa sự phát triển của quan hệ thương mại Việt Nam - Nhật Bản, cả hai bên cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Thứ nhất, về phía Việt Nam, chúng ta cần đầu tư nghiên cứu kỹ thị trường Nhật Bản nhiều hơn nữa để hiểu sâu sát hơn những đặc thù của thị trường này. Các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam cần chú ý hơn việc nâng cao chất lượng sản phẩm, cải tiến hình thức, mẫu mã, bao bì đóng gói và nhất là phấn đấu giảm giá thành sản phẩm hơn nữa mới có thể cạnh tranh nổi với hàng hoá của một số nước Đông Á khác đang có ở thị trường Nhật Bản.

Thứ hai, các DN Việt Nam cần làm tốt khâu quảng cáo, giới thiệu sản phẩm. Do vậy cần thiết phải tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp xuất khẩu của ta được tham gia các hội chợ, triển lãm hàng hoá tại Nhật Bản.

Thứ ba, cần có sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ cơ chế chính sách thương mại giữa hai nước nhằm xoá bỏ nhanh những hạn chế, bất cập hiện tại để tạo điều kiện xúc tiến phát triển mạnh hơn nữa các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hoá giữa hai nước.

Vài năm gần đây, Nhật Bản đã và đang dành cho Việt Nam chế độ ưu đãi thuế quan GSP, tuy nhiên hàng hoá Việt Nam vào thị trường Nhật vẫn gặp phải khó khăn là hệ thống kiểm tra phi thuế chặt chẽ đặc biệt là các quy định khắt khe về tiêu chuẩn chất lượng và vệ sinh, kiểm dịch.

Trong quan hệ song phương hai nước đã dành cho nhau ưu đãi MFN về thuế, song khó khăn lớn nhất hiện nay là phía Nhật Bản vẫn chưa đồng ý ký kết Hiệp định thương mại tự do hoặc Hiệp định hợp tác kinh tế toàn diện với Việt Nam. Tuy nhiên, khó khăn này đang được cả hai bên, đặc biệt là phía Nhật Bản nỗ lực giải quyết. Vừa qua, từ ngày 16-18/2/2006, tại Hà Nội, kỳ họp thứ nhất nhóm nghiên cứu hỗn hợp Hiệp định hợp tác kinh tế Việt Nam - Nhật Bản (VJEPA) diễn ra và đã thành công tốt đẹp.

Tiếp theo, trong các ngày cuối tháng 2, đầu tháng 3 vừa qua, với sự kiện Đoàn đại biểu Liên đoàn các tổ chức kinh tế Nhật Bản (Nippon Keidanren) do ngài Hiroshi Okuda, Chủ tịch Liên đoàn dẫn đầu đã sang thăm; tiếp kiến với Tổng bí thư Nông Đức Mạnh và làm việc với một số nhà lãnh đạo kinh tế, các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam, thể hiện sự đánh giá cao vai trò và vị thế của Việt Nam trong khu vực, qua đó tạo đà đẩy mạnh hơn nữa quan hệ hợp tác kinh tế toàn diện giữa hai nước.

Theo thông tin mới nhất, ngày 9/3/2006, Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản cho biết Nhật Bản đã kết thúc đàm phán ủng hộ Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO) và đang trong giai đoạn chuẩn bị cho quá trình đàm phán ký kết Hiệp định tự do thương mại (FTA) với Việt Nam.

Với những thuận lợi đó, và nếu chúng ta thực hiện tốt một số giải pháp trên thì mục tiêu đạt kim ngạch xuất nhập khẩu song phương 10 tỷ USD giữa hai nước Việt-Nhật trong năm 2006 là hoàn toàn hiện thực, và hơn thế nữa từ đó còn mở ra một triển vọng hợp tác thương mại Việt-Nhật sẽ ngày càng phát triển mạnh, đáp ứng sát hơn với nhu cầu và tiềm năng phát triển to lớn của cả hai nước.

Theo Vneconomy